Bohaterowie „Pana Tadeusza” jako typowi przedstawiciele świata szlacheckiego. Charakterystyka starego pokolenia.

Do starego pokolenia zaliczę trzy grupy społeczne: arystokrację, szlachtę ziemiańską i szlachtę zaściankową.

Przedstawicielem pierwszej będzie Stolnik Horeszko herbu Półkozic, „Pan potężny, pobożny i prawy, który miał w domu krzesła, wstęgi i buławy” to znaczy, że miał w swym rodzie senatorów, hetmanów i osoby odznaczone orderami. Za czasów Sejmu Czteroletniego był zwolennikiem reform i Konstytucji 3 Maja. Ale też nie miał łatwego charakteru. Dumny, pyszny, egoista, zimny i wyrachowany zburzył szczęście Jacka Soplicy i własnej córki.

Szlachtę ziemiańską reprezentują Podkomorzy i Sędzia. Podkomorzy piastuje urząd powołany do rozstrzygania sporów majątkowych szlachty. Pełen powagi, godności z rzetelnym stosunkiem do pełnionych obowiązków. Patriota, z zainteresowaniem śledzi wydarzenia polityczne, z entuzjazmem mówi o zwycięstwach Napoleona i bohaterskiej młodzieży polskiej walczącej u jego boku. Tradycjonalista, zwolennik starych obyczajów szlacheckich i dawnego stroju szlacheckiego.

Z kolei Sędzia to dobry gospodarz, dogląda sam wszelkiego dobytku, bo „pańskie oko konia tuczy”. Nie krzywdzi chłopów, dba o ich grunta, nie przeciąża nadmierną pracą i nie wymaga przesadnego szacunku z ich strony – nie każe im się kłaniać „po kolana”. Czasami zasiada z nimi przy jednym stole, zgodnie ze starym zwyczajem. Nie sprzeciwia się woli Tadeusza, który chce włościan uczynić wolnymi. Reprezentuje typowego szlachcica słabo wykształconego. Broni starego porządku szlacheckiego, krytykuje cudzoziemszczyznę, sam nosi się po szlachecku i kultywuje stare obyczaje: szanuje gości, urządza polowania i biesiady na starą modłę. Sędzia to patriota a Soplicowo – „centrum polszczyzny”. Na ścianach dworu wiszą portrety bohaterów narodowych. Mieszkańcy dworu śledzą i znają „wszystkie tułactwa, wyprawy i bitwy” legionów polskich. Sędzia odbywa z księdzem Robakiem, emisariuszem politycznym, nocne rozmowy, jest zwolennikiem idei powstania. Z radością gości polskich generałów. Jest także uparty, nieustępliwy i chciwy. Przejął zamek z rąk targowiczan i procesował się o niego.
Czytaj dalej